Familiewapens op lakstempels / zegelstempels,
soms bekend, soms onbekend.
Coat of arms on wax seal stamps,
sometimes known, sometimes unknown.
Collection: Delta 98 Den Haag, The Hague, The Netherlands

dinsdag

Beunhazerij en liefde als beginsel. Het is niet altijd dat wat je ziet op lakstempels met een familiewapen

Sinds kort zijn de systeemkaartjes van de collectie Muschart online te lezen
op de website van het CBG Den Haag.
Ondanks dat ik mij aangesproken voel door een uitspraak van R.T. Muschart: 

 "Er is en wordt op wapengebied zoo erbarmelijk gebeunhaasd en door meerderen dikwijls der wille van de duiten maar lukraak foutieve wapens de wereld ingezonden. Een ieder, die tracht een eind aan dit alles te maken, kan daarom ten volle op mijne medewerking rekenen. Van twee één, óf men beschouwt al die wapens als flauwe kul (om het zoo eens plat uit te drukken), óf men hecht er wel waarde aan. In het eerste geval late men alles daaromtrent weg, in het tweede geval doet men het goed, half werk is evenals in alles uit den booze"

was ik toch blij dat ik hier en daar op zijn kaartjes las:

Deugt niet - Zullen wel ... zijn - Vermoedelijk

Gelukkig. Ik mag twijfelen. Ik mag vermoeden. 
Zolang liefde mijn beginsel is voor onderzoek wordt het hopelijk goedgekeurd. Dat ik er geld aan verdien blijft natuurlijk abject.

Maar ik besef ook regelmatig, dat niet alles wat ik zie juist is.
Een voorbeeld van hoe ik heb gekeken en waar dat toe kan leiden:
een lakstempel met een familiewapen:

Ik zag op het schild twee rijen met vijf kleine schildjes,
geen tinctuur zichtbaar, als helmteken een uitkomende moor zonder armen.
Ik heb geen familiewapen kunnen vinden met die schildjes.
Door de Moor als helmteken kwam ik het familiewapen tegen van Pappenheim en zag op hun schild vair / pelswerk:

Dit was natuurlijk niet het wapen dat ik zocht, maar vervolgens ben ik op vair verder gaan zoeken, want ik dacht dat wat ik op onze stempel zag misschien wel een gesimplificeerde vorm van vair was, of simpelweg slecht gegraveerd.
Zo kwam ik vormen van vair tegen, vooral op Duitse wapens zijn er allerlei te vinden:

gefeht, Pelzwerk, Feh, Sturzfeh, Eisenhutte, Eisenhutlein, Altfeh, Wolkenfeh.


Vervolgens kwam ik bij het CBG bij het wapen van de familie Angeren.
Op een Muschart kaartje stond de omschrijving: Angeren. Twee dwarsbalken elk beladen met vier aaneengesloten bergen. En zijn aantekening: zullen wel vairbalken voorstellen. En bij het wapen van de familie Poelwijk ook dwarsbalken beladen met bergen noteert hij: dit zijn balken van vair.


Ach daar heb je Wolkenfeh, dacht ik nog, maar ik was niet overtuigd dat mijn stempel iets met die families te maken had, want het CBG geeft ook deze weergaven: 

Wat hierboven wit is, is ongegraveerd, op mijn stempel is het andersom, heet het dan omgekeerde vair? Sturzfeh in het Duits? Het CBG geeft geen resultaat voor mijn omgekeerde vair. Terug naar Duitsland dan maar. En ik raakte ervan overtuigd dat het een wapen van de familie Padberg moest zijn, door de eeuwen heen toont dat wapen vele verschijningsvormen, die van mij was gewoon ook zo'n veranderd of aangepast exemplaar.



En wat te denken van de naam?
Padberg - Patberg - Pattberg - Padberch - Padtberg


Toch weer terug naar mijn helmteken: de uitkomende Moor.
Ik google moor padberg.
Beland ik met beide voeten op vertrouwde grond in Den Haag
bij een ijzerwarenwinkel in de Boekhorststraat. Ik woon sinds 1988 in Den Haag en ken het niet. Ik vraag mijn man, een geboren en getogen Hagenaar,
of hij een winkel heeft gekend Moor & Padberg?
Ja, zei hij, dat was bij mijn atelier om de hoek, daar haalde ik van alles wat ik nodig had om in te lijsten, te zagen en te timmeren.


Het werd tijd om mijn zoektocht te stoppen, mijn omgekeerd vairwapen zal ik waarschijnlijk niet vinden, net zoals de spijkers en hamers ook niet meer in de Boekhorststraat te vinden zijn.
Al zijn er andere plaatsen waar ik zou kunnen zoeken, ik vind het heerlijk om in doe-het-zelf-zaken te kijken naar gereedschap, werktuig en machines. Zo heb ik een eigen kist met allerlei gereedschap en daar mag manlief niets van hebben. En wat te denken van mijn "wonderpotjes" met schroeven, bouten, moeren, haakjes, plaatjes, die ooit eens van pas kunnen komen. Trouwens, hij heeft mijn elektrische schroevendraaier gestolen... Familiewapens zitten niet in wonderpotjes, of het CBG zou het potje zijn. Dat is het ook vaak. Ook Wapenboeken, Armorials, Rollen, Herauten, Middeleeuwse ridders en toernooien, en steeds meer plaatjes op het internet. Gewoon genieten van prachtige objecten en tekeningen. Geen hardware, maar software. 
Kijken is een lust.


Of toch verder terug gaan in de tijd,
op zoek naar een Pappenheim en een Padberg.
Meta en Rave? Dat is wel heel erg lang geleden:


tekst: Marx Warmerdam,
collection: delta 98 den haag